HARRY TURTLEDOVE
Iako skoro potpuno nepoznat i neprevodjen autor kod nas Hari Turtledov je jedan od najznacajnijih autora fantastike danas i smatra se "majstorom alternativne istorije" moderne naucne fantastike.
Hari Norman Turtledov (Harry Norman Turtledove) rodjen 14. juna 1949. je istoricar i romanopisac koji pise istorijsku fikciju, naucnu i epsku fantastiku. Verovatno je najpopularniji i najpoznatiji autor zanra alternativne istorije danas.]
ZIVOT HARI TURTLEDOVA
Turtledov je rodjen u Los Andelesu u jevrejskoj porodici. Nakon sto je kao brucos napustio studije na univerzitetu Kalteh, pohadjao je UCLA gde je primio doktorat iz oblasti Vizantijske istorije 1977. Njegova disertacija je nosila naslov "Neposredni naslednici Justinijana: Studija Persijskog problema i kontinuitet i promena u unutrasnjim sekularnim poslovima kasne Rimske Imperije tokom vladavine Justinijana II i Tiberija II Konstantina".
Dve godine nakon toja 1979. Turtledove objavljuje svoja prva 2 romana "Wereblood" i "Werenight", pod pseudonimom "Eric G. Iverson". Turtledov je kasnije objasnio da je njegov urednik u "Belmont Tower" izdavackoj kuci smatrao da ljudi nece verovati da je autorovo pravo ime "Turtledove" (kornjaca-grlica u prevodu na srpski) i da mu treba nesto sto zvuci vise Nordijski. Nastavio je da koristi "Iverson" pseudonim sve do 1985. kada je objavio "Herbig-Haro" i "And So To Bed" pod svojim pravim imenom. Jos jedan njegov rani pseudonim je "Mark Gordian" (kako je i kasnije nazvao svoju junakinju u noveleti "Hindsight"). Odnedavno Turtledov je poceo da objavljuje istorijske romane pod pseudonimom "H.N. Turteltaub" (taube znaci grlica na nemackom).
Tokom kasnih 70-tih i ranih 80-tih Turtledove je radio kao pisac tekstova za Los Angeles County Office of Education. 1991. napustio je LACOE i posvetio se profesionalnom pisanju. Od 1986-1987 bio je i blagajnik za "Science Fiction Writers of America".
Ozenjen je za Lorom Frankos, spisateljicom SF-a i zanra misterija. Njegov surak je autor epske fantastike Stiven Frankos.
Ovde su pobrojane samo najznacajnije od brojnih njegovih nagrada i pocasti u zanru:
- "Homer Award" 1990. za kratku pricu "Designated Hitter"
- "John Esten Cook Award" za fikciju posvecenu americkom jugu 1993 za roman "The Guns of The South".
- "Hugo Award" 1994. za roman "Down to the Bottomlands".
- nominovan za "Hugo Award" 1996 za noveletu "Must and Shall"
- dobitnik "Nebula Award" za najbolju noveletu 1996.
- "Sidewise Award for Alternate History" 1998. za roman "How Few Remain"- "Sidewise Award for Alternate History" 2003. za roman "Ruled Britannia".
Na "Chicon 2000" 58th World Science Fiction Convention dobio je pocast "
"toastmaster", odnosno zvanicni drzalac zdravica.
Ima tri kcerke: Alison, Rejcel i Rebeku.
"MAJSTOR ALTERNATIVNE ISTORIJE"
U svetu naucne fantastike Turtledovu je dodeljena titula "The Master of Alternative History" kojom je pre njega bio nazivan jos samo Hauard Valdrop.
U tom zanru Turtledov je poznat kako po stvaranju originalnih scenarija alternativne istorije kao sto je opstanak Vizantinskog Carstva na primer, tako i po svezem i originalnom tretiranju tema kojima su se pre njega bavili mnogi drugi kao je pobeda Juga u Americkom gradjanskom ratu ili Nacisticke Nemacke u II svetskom ratu.
Tema kojoj se Turtledov stalno vraca u svojim delima je realistican opis rata iz tacke gledista obicnog vojnika. Turtledov se prema svojim vojnicima u delima uglavnom odnosi sa simpatijama iako daleko od toga da je to bez kriticnosti prema likovima - isti karakter koji u jednom poglavlju pocini dela velike okrutnosti u drugom moze biti sposoban za saosecanje i velikodusnost.
To se tako odnosi i na vojnike koji se bore na ociglednom pogresnoj strani, kao sto je Nacisticka Nemacka i njene analogne pojave u alternativnoj istoriji i epskoj fantastici Hari Turtledova.
Njegovi opisi rata uvek ukljucuju i stradanja i poremecaje zivota civilia kako i vojnika na bojnim poljima.
Cak i tako jasni arhi-zlocinci kao sto su ljudi ukljuceni u genocid, su vrlo retko samo tipski zlocinci u njegovim knjigama. U nekim serijama citalac moze pratiti korak po korak od knjige do knjige, klizavu putanju po kojoj jedan na pocetku pristojan covek dolazi do tacke na kojoj pocini masovna ubistva.
Knjige H.T. su skoro redovno pisane u trecem licu i sveznajuci narator je prisutan u stepenu koji je vise karakteristican za literaturu 19.veka nego za drugu modernu knjizevnost.
H.T. vrlo cesto detaljno objasnjava citaocu istorijske, lingvisticke ili tehnoloske teme i cinjenice koje su relevantne za scene, ali su ocigledno nepoznate likovima u opisanim situacijama.
Turtledov takodje ima i stalnu naviku blagog kritikovanja svojih likova za ispoljavanje predrasuda ili potpadanja pod uticaj propagande, takav kriticizam obicno sledi nakon reci "It did not cross his (or her) mind that...".
Veci deo radova H.T. sastoji se od dugih serijala visestrukim pogledima od i na razne likove, koji svi prolaze kroz isto znacajno iskustvo (uglavnom veliki rat) i cija paralelna iskustva i povremeni susreti i sukobi sluze da islikavanje sirokog platna makro dogadjanja.
Povecani realizam postignut je navikom Turtledova da povremo ubije nekog od glavnih likova - uglavnom nekog simpaticnog sa kojim se citalac povezao, i to cesto u besmislenoj nesreci ili trivijalnoj ratnoj carki (sto se cesto desava u stvarnom ratu i zivotu uopste, ali mnogo redje u literaturi).
Slicna tehnika je ranije koristena, van polja naucne fantastike od strane Hermana Vouka u trilogijema "Vetrovi Rata" i "Rat i Secanja" i jos ranije u trilogiji U.S.A. Dzona Dos Pasosa.
SPISAJ KNJIGA I SERIJALA
ELABON serijal
- Wereblood (1979) - kao Erik Ajverson
- Werenight (1979) - kao Erik Ajverson
- Prince of the North (1994)
- King of the North (1996)
- Fox and Empire (1998)
VIDESSOS serijal
Serijal Epske Fantastike o svetu analognom Vizantijskom Carstvu.
- The Bridge of the Separator (2005)
LEGION podserijal
- The Misplaced Legion (1987)
- An Emperor for the Legion (1987)
- The Legion of Videssos (1987)
- The Swords of the Legion (1987)
THE TALE OF KRISPOS podserijal
- Krispos Rising (1991)
- Krispos of Videssos (1994)
- Krispos the Emperor (1994)
THE TIME OF TROUBLES podserijal
- The Stolen Throne (1995)
- Hammer and Anvil (1996)
- The Thousand Cities (1997)
- Videssos Besieged (1998)
WORLDWAR & COLONIZATION serijal
SF/alternativna istorija - vanzemaljci vrse osvajacku invaziju na Zemlju usred II Svetskog Rata
WORLDWAR serijal
- In the Balance (1994)
- Tilting the Balance (1995)
- Upsetting the Balance (1996)
- Striking the Balance (1996)
COLONIZATION serijal
- Second Contact (1999)
- Down to Earth (2000)
- Aftershocks (2001)
- Homeward Bound (2004)
"TIMELINE 191" poznat kao i "THE SOUTHERN VICTORY" serijal
Alternativna istorija - Jug je pobedjuje u gradjanskom ratu i desavanja u narednom veku nakon toga (Serijal se sastoji iz nekoliko manjih serija i nema zvanicnog naziva),
- How Few Remain (1997)
THE GREAT WAR trilogija
- American Front (1998)
- Walk in Hell (1999)
- Breakthroughs (2000)
THE AMERICAN EMPIRE trilogija
- Blood and Iron (2001)
- The Center Cannot Hold (2002)
- The Victorious Opposition (2003)
THE SETTLING ACCOUNTS tetralogija
- Return Engagement (2004)
- Drive to the East (2005)
- The Grapple (2006)
- In at the Death ( ocekuje se u 2007)
DARKNESS serijal
Serijal epske fantastike o svetskom ratu izmedju nacija u kome se koristi magija kao oruzje. Mnogi od elemenata zapleta su analogni dogadjajima II Svetskog Rata sa zemljama i tehnologijama uporedivim sa stvarnom istorijom.
- Into the Darkness (1999)
- Darkness Descending (2000)
- Through the Darkness (2001)
- Rulers of the Darkness (2002)
- Jaws of the Darkness (2003)
- Out of the Darkness (2004)
WAR BETWEEN THE PROVINCES serijal
Obrnuta verzija Americkog gradjanskog rata. Industrijski Jug se bori sa ruralnim Severom zbog belih robova.
- Sentry Peak (2000)
- Marching Through Peachtree (2001)
- Advance and Retreat (2002)
SOSTRATES & MENEDEMOS serijal
Serija istoriske fikcije o dvojici rodjaka koji su putujuci trgovci na Sredozemlju u 4.veku S.E. Pisano pod pseudonimom H.N. Turteltaub.
- Over the Wine - Dark Sea (2001)
- The Gryphon`s Skull (2002)
- The Sacred Land (2003)
- Owls to Athens (2004)
CROSSTIME TRAFFIC serijal
Serijal zasnovan na premisi o putovanju izmedju paralelnih univerzuma. Ipak, putovanje se moze preduzetu samo u grupama (porodice ili bliski prijatelji).
- Gunpowder Empire (2003)
- Curious Notions (2004)
- In High Places (2006)
PACIFIC WAR serijal
Alternativna istorija - Japanci su preuzeli inicijativu u Ratu na Pacifiku invazijom i okupacijom Havaja.
- Days of Infamy (2004)
- End of the Beginning (2005)
SAMOSTALNE KNJIGE
- Agent of Byzantium (1987) - specijalni agent Bazil Argiros Vizantijskog Carstva biva poslat na razne misije u alternativnom univerzumu gde Vizantijsko Carstvo nikada nije sruseno.
- A Different Flesh (1988) - zbirka povezanih kratkih prica u rasponu od 17. do 20. veka gde je umesto Indijanaca u Novi Svet presao i preziveo Homo Erectus
- Noninterference (1988)
- Kaleidoscope (1990) - zbirka kratkih prica
- A World of Difference (1990) - 4. planeta naseg sistema nije Mars vec mnogo veca Minerva. Svemirska sonda Viking 70-tih salje jednu sliku vanzemaljca koji zamahuje stapom pre prekida kontakta. Zajednica SAD/SSSR misija biva poslata u istrazivanje.
- Earthgrip (1991)
- The Guns of the South (1992) - SF/alternativna istorija - Vojska Juga biva snabdevana sa AK-47 od grupe Juznoafrickih belih desnicara putovanjem kroz vreme sa pocetka 21.veka.
Mnogi istoricari smatraju ovaj roman za vrlo kvalitetnu analizu stvarnih razloga Americkog gradjanskog rata.
- The Case of the Toxic Spell Dump (1993) - agent Dejvid Fiser vodi borbu za magicnim silama u carobnjackom ekvivalentu Los Andjelesa sa pocetka 20. veka.
- Departures (1993) - zbirka kratkih prica
- Down in the Bottomlands (1993) - na kraju perioda Miocena, Sredozemno more ostaje suvo do danas. Evropu jos uvek nastanjuju Neandertalci.
- The Two Georges (1995) - koautorstvo sa Ricardom Drejfusom - smesteno u alternativnoj verziji 1996. u istoriji gde je Americka revolucija ostvarena mirnim putem. Slika koja simbolizuje uniju izmedju Severne Amerike i Britanije je ukradena i pripadnici Royal North American Mounted Police je moraju naci pre nego sto bude unistena.
- Thessalonica (1997) - Rani Hriscani u grckom gradu Solunu izlaze na kraj sa varvarskom invazijom na fizickom i metafizickom nivou.
- Between the Rivers (1998) - smestena u ekvivalentu drevne Mesopotamije radnja govori o borbi za dominaciju gradova-drzava kojim vladaju razni bogovi.
- Justinian (1998) - istorijska fikcija kao H.N.Turteltaub
- Household Gods (1999) - koautorstvo sa Dzudit Tar - zena advokat s kraja 20. veka se nadje u Rimskom Carstvu pod Markom Aurelijem.
- Counting Up, Counting Down (2002) - zbirka kratkih prica
- Rulled Britannia (2002) - Spanska Armada osvaja Englesku i Spanci teraju Sekspira da napise komad o Filipu II. U isto vreme on tajno pise predstavu za Engleski pokret otpora o zarobljenoj Elizabeti I.
- Conan of Venarium (2003) - delo o Konanu Varvarinu koje ima problem jer je Turtledov izabrao da zapocne radnju vrlo rano u Konanovom zivotu i odatle da prati liniju radnje koja znatno odstupa o Hauardijanskog kanona o Konanu.
- In the Presence of Mine Enemies (2003) - prati borbu za opstanak skrivene porodice Jevreja u Berlinu dve i tri generacije nakon Nacisticke pobede u II Svetskom ratu.
- Every Inch A King (2005) - cirkuski akrobat postaje kralj male drzave.